Nuk mund të mendojmë t’i zgjidhim problemet me të njëjtin lloj qëndrim me të cilën i krijuam
Jeta jonë përballon shpesh sfida të shumta që na venë përpara nevojës për të menduar dhe vepruar në mënyrë të ndryshme. Si qenie njerëzore, kemi prirjen të mbështetemi në mendime dhe modele sjelljeje që janë bërë pjesë e rutinës sonë. Por, kur gjërat shkojnë keq dhe problemet na ngatërrojnë rrugën, shpesh kuptojmë se pikërisht ai qëndrim që kemi ndërtuar me kalimin e kohës mund të jetë shkaku i vështirësive tona. Siç thoshte Albert Einstein, “Nuk mund të mendojmë t’i zgjidhim problemet me të njëjtin lloj qëndrim me të cilin i krijuam ato.”
Por çfarë do të thotë kjo në praktikë? Si mund të ndryshojmë mendësinë tonë për të gjetur rrugëdalje nga situatat që duket se nuk kanë zgjidhje? Përgjigjja qëndron në fuqinë e ndryshimit psikologjik dhe të përvetësimit të një perspektive të re.
Rrënjët e problemeve tona
Problemet e jetës shpesh burojnë nga modelet e mendimit që kemi zhvilluar në mënyrë të pavetëdijshme. Këto modele mund të lidhen me përvoja të kaluara, perceptime të gabuara të vetvetes apo botës, dhe me zakone emocionale që nuk na shërbejnë më. Nëse kemi tendencën të reagojmë ndaj konflikteve duke u shmangur ose duke fajësuar të tjerët, është e natyrshme që këto probleme të vazhdojnë të ekzistojnë.
Fiksimi në një qëndrim të vetëmbyllur apo mendime të ngurta shpesh na pengon të shohim mundësi të reja dhe të mësojmë nga gabimet tona. Si rrjedhojë, ngecim në një rreth vicioz ku përsërisi të njëjtat veprime duke pritur rezultate të ndryshme. Ky lloj modeli sjelljeje, siç sugjeron Einstein, është i pashpresë për të arritur ndryshime pozitive.
Përse qëndrimi është kyç?
Në psikologji, qëndrimi përbën një element qendror të mënyrës si i perceptojmë, i përjetojmë dhe i menaxhojmë problemet tona. Nëse një individ përballet vazhdimisht me sfida të njëjta – qofshin ato emocionale, mendore apo sociale – ka shumë gjasa që mënyra e tij e të menduarit ose e reaguarit të kontribuojë në mbajtjen gjallë të këtyre problemeve.
Për shembull, një person që përballet me ankth kronik shpesh ka tendencë të interpretojë situatat e përditshme si kërcënuese. Nëse qëndrimi i tij është i bazuar në frikë dhe shqetësim, kjo vetëm sa e forcon ankthin dhe e bën më të vështirë të dalë nga ky rreth vicioz. Për të bërë një ndryshim të qëndrueshëm, është e nevojshme që ky person të mësojë të rishikojë mendimet e tij dhe të ndërtojë një qasje më të shëndetshme ndaj situatave.
Psikoterapia si udhëzues për ndryshimin
Ndryshimi i perspektivës fillon me njohjen se problemet tona janë shpesh rezultat i mendësive që mbajmë. Një njeri që sheh botën si një vend armiqësor mund të ketë vështirësi të krijojë marrëdhënie të shëndetshme; një person që beson se nuk është i aftë mund të shmangë sfidat për të mos u përballur me dështimin. Por me përvetësimin e një qasje të re ndaj vetvetes dhe botës, çdo individ mund të nënvizojë potencialin e tij për të zhvilluar zgjidhje kreative.
Ky proces përfshin disa hapa të rëndësishëm:
- Vetëdija: Të njohim modelet tona të mendimit dhe sjelljes. Kjo mund të arrihet përmes introspeksionit ose ndihmës së një psikologu.
- Shqyrtimi i besimeve të ngurta: Shpesh, pengesat që na mbajnë larg zgjidhjes së problemeve janë besime të pavend që kemi ndër vite. Ato mund të sfidohen me pyetje si: “A është kjo e vërtetë në të gjitha rastet?” ose “Çfarë dëshmi kam për këtë mendim?”
- Krijimi i një perspektive të re: Të eksplorojmë mundësi dhe qasje të reja që mund të na ndihmojnë të veprojmë ndryshe.
- Veprim i vetëdijshëm: Ndryshimi nuk ndodh vetëm nga mendimi; ai kërkon veprime të vogla, të qëndrueshme dhe të vetëdijshme që nxisin rritje.
Studio Psikologjike e Doktoreshë Sonila Hoxha ofron një hapësirë të sigurt dhe profesionale për të eksploruar dhe për të adresuar këto sfida. Qasja terapeutike nuk është vetëm për të zgjidhur një problem në sipërfaqe, por për të ndihmuar individët të kuptojnë thelbin e tij dhe të ndryshojnë qëndrimin e tyre bazë.
Procesi i ndryshimit në terapinë psikologjike
Psikoterapia ndihmon individët të:
- Kuptojnë modelet e mendimit dhe sjelljes: Në fillim të procesit terapeutik, shumë persona zbulojnë se si mendimet dhe emocionet e tyre ndërlidhen me problemet që përjetojnë. Për shembull, një qëndrim vetëkritik i theksuar mund të jetë burim i pasigurisë dhe vetëbesimit të ulët.
- Shmangin qëndrimet shkatërruese: Punohet për të identifikuar mendimet dhe qëndrimet që nuk janë të dobishme dhe për t’i zëvendësuar ato me perspektiva më pozitive dhe të balancuara. Për shembull, mendimi “Unë gjithmonë dështoj” mund të zëvendësohet me “Unë kam pasur sfida në të kaluarën, por kam arritur edhe sukses.”
- Ndërtojnë qëndrime të reja: Ndryshimi i qëndrimeve kërkon kohë dhe përpjekje, por përmes teknikave të tilla si terapia konjitive-biheviorale (CBT) ose ndërhyrje të tjera terapeutike, individët mësojnë të shikojnë jetën dhe veten nga një këndvështrim i ri.
- Përqafojnë ndryshimin: Për të kapërcyer problemet, shpesh është e nevojshme të përqafojmë ndryshimin – si brenda vetes, ashtu edhe në marrëdhëniet tona me të tjerët.
Qëndrimi- si themel i zgjidhjes
Kur përpiqemi të zgjidhim një problem me të njëjtin mendim që e krijoi atë, ne i ngjajmë një personi që përpiqet të dalë nga rëra e lëvizshme duke lëvizur më shumë. Në vend që të na ndihmojë, kjo na fundos më thellë. Për këtë arsye, ndryshimi i qëndrimit është i domosdoshëm.
Në jetën e përditshme, kjo mund të nënkuptojë të ndalemi dhe të pyesim veten: “A po më ndihmon kjo mënyrë e të menduarit, apo më dëmton?” Të jemi të sinqertë me veten dhe të kërkojmë ndihmë kur kemi nevojë, janë hapa thelbësorë për përparim.
Shembuj të zbatimit praktik
- Në marrëdhënie: Nëse një marrëdhënie përballet me konflikte të përsëritura, është e mundur që të dy partnerët të kenë qëndrime që nuk e mbështesin komunikimin dhe mirëkuptimin. Ndryshimi i qëndrimeve ndaj njëri-tjetrit mund të jetë hapi i parë drejt pajtimit.
- Në punë: Një individ që ndjen stres të vazhdueshëm në punë mund të ketë një mënyrë të menduarit të bazuar në perfeksionizëm. Duke ndryshuar qëndrimin nga “Duhet të bëj gjithçka perfekt” në “Është në rregull të bëj gabime dhe të mësoj prej tyre,” ai mund të përmirësojë cilësinë e jetës.
- Në shëndetin mendor: Një person që vuan nga depresioni mund të ketë një qëndrim fatalist si “Asgjë nuk mund të ndryshojë.” Me ndihmën e psikoterapisë, ky individ mund të zhvillojë një perspektivë më optimiste dhe t’i shohë sfidat si të kapërcyeshme.
Kur duhet të kërkojmë ndihmë?
Shumë prej nesh ngurrojnë të kërkojnë ndihmë psikologjike, duke menduar se mund ta zgjidhim gjithçka vetë. Megjithatë, kur përballeni me probleme që ndihen si të pazgjidhshme, mund të jetë koha për të ndaluar dhe për të kërkuar mbështetje. Psikoterapia nuk është një shenjë dobësie, por një hap i guximshëm drejt ndryshimit dhe përmirësimit.
Drejtohu Psikologut
Nëse ndiheni të bllokuar nga mendimet ose qëndrimet që nuk ju shërbejnë, është koha të ndërmerrni hapin e parë drejt ndryshimit. Studio Psikologjie e Doktoreshë Sonila Hoxha është këtu për t’ju ndihmuar të kuptoni dhe të ndryshoni mënyrën si mendoni dhe ndjeni. Mos e lini për nesër atë që mund të ndryshoni sot. Kontaktoni sot dhe bëni hapin drejt një jete më të shëndetshme dhe më të lumtur!
Konsulta online nëpërmjet SKYPE, WHATSAPP, VIBER Na kontakto në skype në adresën studio.psikologjie.
Më poshtë gjeni listen e cmimeve:
- Seanca e konsultës – 60 minuta, 5000 lekë të reja/ 50€ euro
- Seancat e Psikoterapisë fillojnë 5000 lekë të reja/ 50€ euro
- Terapi çifti seanca është 60 minuta kushton 7500 lekë të reja/75 euro
